این مقاله به بررسی تفاوت های بنیادی میان دو نقش مهم رهبری در سازمان ها، یعنی رهبر مربی (Coach) و رهبر مرشد (Mentor) میپردازد. در این تحلیل، تلاش شده است تا نشان داده شود چگونه هر یک از این دو نقش میتوانند رشد فردی کارکنان، فرهنگ سازمانی و مسیر حرفه ای افراد را به شیوه ای متفاوت تحت تاثیر قرار دهند. رهبر مربی با رویکرد سوال محور، توانمندسازی، کشف ظرفیت های درونی و ایجاد استقلال فکری، معمولا برای سازمان های نوآور و یادگیرنده مناسب است. در مقابل، رهبر مرشد با تکیه بر تجربه عملی، انتقال دانش، ارائه مسیر بلندمدت و کمک به تصمیم های راهبردی، در محیط هایی که بلوغ حرفه ای و شناخت مسیر اهمیت بیشتری دارد نقش کلیدی ایفا میکند. در این مقاله، علاوه بر ارائه تبیین نظری، نمونه های واقعی از هر دو سبک رهبری در بستر سازمان های ایرانی آورده شده است تا خواننده بتواند تفاوت های عملی و اثرات هر یک را بهتر درک کند. نتیجه گیری نشان میدهد که هیچکدام از این دو نقش بر دیگری برتری مطلق ندارند؛ بلکه سازمان های موفق آنهایی هستند که میتوانند بر اساس شرایط، نیازها و مرحله بلوغ خود، تعادل هوشمندانه ای میان مربیگری و مرشدی ایجاد کنند. این مقاله با هدف کمک به مدیران و رهبران نوشته شده است تا بتوانند نقش مناسب خود را انتخاب و اجرا کنند و در نهایت به رشد پایدار سازمان و دستیابی به رهبری اثرگذار کمک کنند.